De nasleep van corona en de krappe arbeidsmarkt zijn de hoofdoorzaken van de stijging van het aantal voortijdig schoolverlaters (vsv) naar 30.242 in het studiejaar 2021-2022. Minister Dijkgraaf van Onderwijs komt met een aanvalsplan om het aantal voortijdige schoolverlaters in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) terug te dringen.
Dit is te lezen in het nieuwsbericht van het ministerie van Onderwijs en de bijbehorende Kamerbrief die de hoofdlijnen schetst van dit aanvalsplan dat erop gericht is om jongeren naar een kansrijke toekomst te begeleiden. Oorzaken voortijdig schoolverlaten
Er zijn drie hoofdoorzaken voor deze stijging van het aantal voortijdig schoolverlaters:
1. Door het grotendeels sluiten van het mbo-onderwijs vanwege COVID-19 in de winter van studiejaar 2021-2022 en het daarmee gepaarde online onderwijs verloren veel studenten hun motivatie.
2. In de studiejaren 2019-2020 en 2020-2021 zijn vanwege coronamaatregelen, zoals de duimregeling5 en terughoudendheid bij het afgeven van negatieve bsa’s, meer leerlingen en studenten overgegaan dan gebruikelijk. Veel van deze studenten zijn alsnog uitgevallen.
3. De krappe arbeidsmarkt verleidde veel studenten om werk boven school te verkiezen.
Ook zijn er structurele oorzaken van uitval, onder andere persoonlijke problemen, verkeerde studiekeuze, het ontbreken van de juiste begeleiding, en de overstap van school naar werk.
Maatregelen
Minister Dijkgraaf vraagt Ingrado en de MBO Raad om aan een aanwezigheidsaanpak voor meerderjarige studenten te werken. Dit om jongeren met persoonlijke of andere problemen eerder in beeld te krijgen en ondersteuning te bieden. Daarnaast zet de minister in op het vergroten van de toegankelijkheid van hulpverlening voor jongeren door deze op het mbo te organiseren.
De naam van RMC wordt veranderd naar Doorstroompunt, door jongeren bedacht, om duidelijker te maken welke hulp jongeren kunnen verwachten: ondersteuning om een stap vooruit te zetten. Jongeren die een verkeerde studiekeuze maken komen vaak langere tijd thuis te zitten omdat de meeste opleidingen maar één instroommoment per jaar bieden.
Mbo-scholen krijgen meer ruimte om voor (her)oriëntatieprogramma’s zodat jongeren begeleid worden bij het maken van een nieuwe studiekeuze. Ook Maatschappelijke Diensttijd (MDT) kan hier een mooie rol in spelen. Het aanvalsplan gaat ook inzetten om het aantal instroommomenten in het mbo te vergroten.
Studenten met een hoog risico op uitval, onder andere entree-, niveau 2-, nieuwkomers- en vavo-studenten, krijgen meer ondersteuning om de opleiding succesvol af te ronden. Intensievere begeleiding en kleinschaliger onderwijs gaat ervoor zorgen dat de meeste aandacht uitgaat naar de jongeren die het echt nodig hebben.
Het aantrekkelijker maken van onderwijs voor jongeren die aan het werk willen moet uitval voorkomen. Een belangrijke stap hierin is het garanderen van passend loon voor BBL-studenten. Ook zorgt een gecombineerde BOL/BBL voor een passender traject voor jongeren. Praktijkleren is terrein aan het veroveren, steeds meer jongeren voor wie een startkwalificatie een brug te ver is behalen wel een deel van een mbo-diploma in combinatie met werk.
OCW gaat met Ingrado in gesprek om de bekendheid van praktijkleren bij RMC’s (Doorstroompunten) te vergroten. Het toekomstbeeld voor ons onderwijs is dat het zo flexibel is dat allerlei combinaties van leren en werken mogelijk zijn.
Tenslotte gaat nieuwe wetgeving zorgen voor een pakket aan maatregelen om jongeren met een risico op afstand tot de arbeidsmarkt structureel begeleiding te bieden. Gemeenten krijgen in de participatiewet een grotere rol in de begeleiding naar werk in samenwerking met mbo-instellingen en het RMC (Doorstroompunt).
Het RMC (Doorstroompunt) legt proactief contact met jongeren die stoppen met school of geen werk hebben en kijkt samen met de jongere of vervolgonderwijs of werk, eventueel in combinatie met scholing, een passende oplossing is. Gezamenlijk maken deze en andere relevante partijen een regionaal programma waarin zij afspraken maken over de samenwerking in de regio en maatregelen nemen om te zorgen dat jongeren een diploma halen en duurzaam aan het werk komen. De planning is dat dit wetsvoorstel voor de zomer 2023 in internetconsultatie gaat.
De nieuwe vsv-cijfers per RMC-regio en per onderwijsinstelling zijn te vinden op het dashboard vsv.
Vragen of opmerkingen? Neem dan contact met ons op.