Te vaak komt het voor dat vervoer uitvalt of vertraagd is. De gevolgen van deze problematiek kunnen zeer groot zijn voor leerlingen die gebruik maken van het vervoer. Om beter inzicht te krijgen in de orde van grootte hiervan, het ministerie van OCW twee peilingen naar het leerlingenvervoer onder scholen uitgezet: één over de periode voor de zomervakantie en één over de periode erna. Ook is de Monitor Leerlingenvervoer uit 2022 herhaald, om een beter beeld te krijgen van de ontwikkelingen van het leerlingenvervoer en gemeentelijk beleid. De belangrijkste resultaten van deze twee peilingen en de monitor vind je hieronder.
Recent heeft ook de Kinderombudsman, naar aanleiding van een uitzending van Zembla van 8 december jl., aandacht gevraagd voor de problematiek in het leerlingenvervoer. Staatssecretaris Paul (OCW) erkent de problemen die de Kinderombudsman adresseert. Ook zijn enkele oplossingsrichtingen die de Kinderombudsman oppert interessant om nader te verkennen volgens de staatssecretaris, met name het centraal stellen van het kind en het zien van vervoer als een vorm van zorg. Zij zal het eerste punt dan ook onder de aandacht brengen van de VNG en het tweede bij de staatssecretaris van VWS.
1 op de 5 leerlingen minstens een keer per week te laat
De resultaten van de onderzoeken zijn zorgwekkend. Zo geven scholen aan dat gemiddeld één op de vijf leerlingen per schoolweek tenminste één keer te laat komt op school en dat een kwart van de leerlingen door het vervoer regelmatig niet goed kan meedoen aan de les. Dit is verontrustend. Temeer omdat de verschillen tussen gemeenten groot zijn. Dit zit niet alleen in de mate dat leerlingen te laat komen op school, maar ook in hun beleidskeuzes. Denk aan kwaliteitsafspraken met vervoerders, het gezamenlijk aanbesteden van het leerlingenvervoer met andere vormen van doelgroepenvervoer en (afspraken over) maximale reistijden.
Omdat de kwalitatieve verschillen tussen gemeenten zo groot zijn, heeft de staatssecretaris de VNG verzocht om gemeenten op te roepen hun verantwoordelijkheid te pakken, en gemeenten hierin te ondersteunen. De noodzaak hiervan blijkt namelijk opnieuw uit het monitoronderzoek: zo kan 81% van de gemeenten geen onderscheid maken naar de reden van vervoer en weet 50% van de gemeenten niet hoe lang kinderen gemiddeld onderweg zijn.
Aantallen en kosten gestegen
In het schooljaar 2023/24 maakten 75.000 leerlingen gebruik van een gemeentelijke vervoersvoorziening. Vergeleken met de vorige meting betekent dat een absolute toename van 3.000 leerlingen. Dit komt deels door een toename van het totaal aantal leerlingen en het vervoer van Oekraïense leerlingen. Ook de kosten van het leerlingenvervoer zijn absoluut gezien gestegen, namelijk van € 236 miljoen naar € 299 miljoen. Dit komt deels door de stijging van het aantal leerlingen, maar met name door een prijspeilstijging van 18,5%. Voor (een groot deel van) deze stijging zijn gemeenten, middels de accresontwikkeling en twee specifieke uitkeringen voor het vervoer van Oekraïense leerlingen, gecompenseerd via het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties.
Andere resultaten uit de monitor:
- Het soort vervoer (eigen vervoer, openbaar vervoer, aangepast vervoer) en het vervoer per onderwijssoort zijn stabiel.
- Gemeenten kunnen beperkt onderscheid maken in reden van vervoer en vervoer per onderwijssoort (respectievelijk 19% en 55% van de gemeenten kan dit).
- Regionale samenwerking van gemeenten is gemeengoed (91%), maar het maken van afspraken met onderwijs (scholen en samenwerkingsverbanden) kan beter (37%).
- Het gezamenlijk aanbesteden van leerlingenvervoer met andere vormen van doelgroepenvervoer stijgt, maar kan beter (van 49% naar 58%).
- Ondanks dat gemeenten inzetten op het vergroten van zelfredzaamheid en zelfstandigheid, is dit nog niet terug te zien in de cijfers.
- Van individueel vervoer wordt slechts in uiterste gevallen gebruik gemaakt (1% van het aangepast vervoer).
Vragen of opmerkingen? Neem dan contact met ons op.