Bijna vakantie. Kerst en oud & nieuw staan voor de deur. Een heel jaar ligt achter ons. Een jaar vol mooie ontwikkelingen, maar ook vol verdriet en onzekerheid.
Op zo veel plekken in de wereld is het oorlog, zoveel mensen op de vlucht. Ik denk aan de vele kinderen en jongeren onder hen. Hoe in vredesnaam kunnen zij zich ontwikkelen onder deze omstandigheden? Hoe kan hun recht op onderwijs worden waargemaakt? En wat kunnen wij doen, meer dan machteloos toekijken? Die vraag houdt me bezig en zal me ook in 2025 blijven bezighouden. Een antwoord zullen we niet vinden, vrees ik. Wel kunnen we ons blijven inzetten voor het recht op onderwijs en ontwikkeling in eigen land, ook voor de jonge nieuwkomers die de oorlogen ontvlucht zijn.
Voldoende uitdagingen ook in eigen land. Volgens het recent gepubliceerde onderzoeksrapport Thuiszitters tellen 2024 van Oudervereniging Balans zouden minimaal 70.000 kinderen langer dan drie maanden thuiszitten zonder onderwijs. Dat zijn er veel meer dan uit de leerplichttelling 2022-2023 blijkt. Ook het Ingrado-onderzoek Meer zicht op verzuim laat op basis van cijfers van leerplichtorganisaties zien dat het gaat om veel meer thuiszitters dan in de leerplichttelling. Maar liefst acht keer zoveel.
Iedereen schrikt van de cijfers, elke keer weer. Zou het dit keer lukken die schrik vast te houden en in het nieuwe jaar de handen ineen te slaan? Leerplicht, gemeente, zorg en onderwijs? En samen te doen wat nodig is om het recht op onderwijs en ontwikkeling voor iedere jongere waar te maken?
Anders kijken en handelen is wat mij betreft de sleutel. De vraag stellen Wat heeft dit kind of deze jongere nodig om zich optimaal te ontwikkelen? Systemen anders inrichten, daarvoor zijn veel mogelijkheden, ervaren we dagelijks dankzij het project WEL in ontwikkeling. Zo laat de WEL-handreiking Onderwijs buiten de schoolmuren zien hoe school ook buiten de schoolmuren betrokken kan en mag zijn bij elke jeugdige om leren en ontwikkelen mogelijk te maken.
De beweging van verzuim naar aanwezigheid sluit aan bij de behoefte anders te kijken en te handelen. Wat is er nodig om ieder kind zoveel als mogelijk te laten deelnemen aan onderwijs? Wat moet er in het systeem gebeuren als we nadenken over het recht op onderwijs en ontwikkeling? Deze vragen worden steeds breder gesteld getuige het enorme aantal aanvragen voor lezingen en workshops die bij Ingrado binnenkomen, ook vanuit het onderwijsveld. In 2025 zal het denken in aanwezigheid een extra impuls krijgen tijdens het tweede Nederlandse congres Schoolaanwezigheid op 25 en 26 september in Ermelo. Ik kijk ernaar uit.
Ook kijk ik weer enorm uit naar ontmoetingen met jullie, onze leden en partners, in het nieuwe jaar. In elke provincie zal ik in gesprek gaan over het recht op onderwijs en ontwikkeling en over de vraag of en zo ja welke aanpassingen nodig zijn in de Leerplichtwet om dit recht anno 2025 waar te maken.
Nu trekken we ons even terug om uit te rusten en nieuwe energie en inspiratie op te doen. Ik wens jullie hele fijne feestdagen en alvast een mooie start van het nieuwe jaar!
Vragen of opmerkingen? Neem dan contact met ons op.