Afgelopen maandag, 30 mei 2022, organiseerde Ingrado in Antropia in Zeist de conferentie Passend onderwijs en BPV. Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Robbert Dijkgraaf was aanwezig om de eerste exemplaren uit te reiken van het BPV-Handboek aan Adnan Tekin (MBO Raad), Claudia Reiner (SBB), Rose van der Laan (JOB) en Carry Roozemond (Ingrado).
In het kader van de ‘Verbeteragenda Passend Onderwijs mbo’ werken een groot aantal partners uit het passend onderwijsveld samen, om de begeleiding voor studenten met een extra ondersteuningsbehoefte tijdens de beroepspraktijkvorming (BPV) te verbeteren. Het ministerie van OCW heeft Ingrado gevraagd om met die partners een BPV-handboek op te stellen waarmee BPV-begeleiders de student extra ondersteuning kunnen bieden.
Een werkgroep bestaande uit Charlotte van Trier, Henrie Mastwijk, Arnold Blok, Peter van der Heijden, Danny Verbeek, Janneke Hiddink, Noelle Payton en Sandra Reimes heeft in de afgelopen maanden best practices verzameld en zich gebogen over de vraag hoe maatwerk geboden kan worden en wat daarvoor nodig is. Het resultaat mag er zijn. Het BPV-Handboek is een handig naslagwerk boordevol hulpmiddelen om de extra ondersteuningsbehoefte in kaart te brengen en informatie over bijvoorbeeld het aanvragen van hulpmiddelen.
> Lees meer over het BPV-handboek en download de interactieve versie
“Student zijn is niet makkelijk”
De aftrap van de conferentie was in handen van Moos, student, model, spoken word artiest. Zijn openingsspeech is een ritmische opsomming van de uitdagingen van mbo-studenten. Hij eindigt met een positieve noot door de hoop uit te spreken dat het BPV-Handboek verbetering kan brengen. Benieuwd naar de speech van Moos? Je vindt ‘m hier.
Gebarentaal als moedertaal
Iemand die alles weet van uitdagingen is Daphne. Daphne is doof geboren. Op haar derde kreeg ze een CI, waardoor ze in staat was om te horen en te leren spreken. En maandag deed ze dat zelfs op een podium. Geen probleem: “Ik ben wie ik ben en ik weet wat ik kan.” Volgens Daphne moet je in jezelf geloven, jezelf niet onderschatten. Krachtige woorden.
Daphne speelt de hoofdrol in een aflevering van de documentairereeks Onbeperkt MBO met de prikkelende titel Hoe overleef ik het MBO met een auditieve beperking? Daar zien we onder andere dat ze als student Zorg en welzijn op het Albeda Collega in de klas ondersteuning krijgt van een doventolk. Het helpt haar te focussen op de stof doordat ze niet de extra inspanning hoeft te leveren om de docent te horen. Wil je zelf zien hoe het voor Daphne is om te studeren met een auditieve beperking en wat dat vraagt van het onderwijsteam? Bekijk dan de documentaire. Hieronder alvast een voorproefje.
Blinde bakker
Voor het volgende programmaonderdeel helpt de energieke dagvoorzitter Aisa, Mike op het podium. Mike is een 20-jarige jongeman met zeer beperkt zicht die niet alleen een bakkersopleiding op niveau 2 wist te halen, maar inmiddels ook drie dagen per week in een bakkerij in de buurt werkt. Hij mag, als ervaringsdeskundige, de vertegenwoordigers van de MBO Raad, Ingrado, SBB en JOB, én de minister aan de tand voelen over hun rol in het verbeteren van de begeleiding van studenten met een ondersteuningsbehoefte.
De eerste vraag is voor de voorzitter van de MBO Raad, Adnan Tekin. Wat zou dit handboek kunnen bijdragen aan gelijke kansen voor alle studenten? Iedereen heeft recht op gelijke kansen volgens Tekin en hij denkt dat het handboek daar een bijdrage aan kan leveren. En met name in de BPV, want zonder BPV geen mbo-diploma. Wat hij heeft gezien in de documentaire en op het podium maakt hem ongelooflijk trots op het mbo, de docenten en de studenten.
Investeren in jongeren loont
De volgende vraag is voor Carry Roozemond, bestuurder van Ingrado. Wat kunnen gemeenten doen om jongeren met een extra ondersteuningsbehoefte beter te helpen? Ze vindt dat gemeenten nog beter moeten leren luisteren naar alle jongeren, maar met name naar jongeren met een ondersteuningsbehoefte. Wat kunnen zij doen om te zorgen dat jongeren zoals Daphne in de verzorging kunnen werken en jongeren zoals Mike bakker kunnen worden?
De extra ondersteuningsbehoefte moet niet als verrassing komen op het moment dat een BPV-plek nodig is. Heel veel van deze jongeren kennen we als gemeente al, we weten wie ze zijn, daar kun je op anticiperen. Investeren in jongeren loont. Niet alleen bespaar je als gemeente 20.000 euro per jaar aan uitkering, je geeft vooral jongeren het respect dat ze verdienen als ze de kans krijgen om een goede plek op de arbeidsmarkt te vinden. Haar oproep luidt dan ook: heb het lef om de regels toe te passen waar ze voor bedoeld zijn.
Matchmaking essentieel
Ook voor Claudia Reiner, bestuurslid van Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) heeft Mike een vraag. Voor studenten is het vaak lastig om een goede stageplek te vinden, vooral studenten met een extra ondersteuningsbehoefte. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat er meer passende BPV-plekken komen? Reiner merkt op dat Mike met zijn vraag de spijker op de kop slaat. Aan de ene kant zijn er 250.000 stage- en leerbedrijven in Nederland. Aan de andere kant is het heel belangrijk om aan de voorkant de matchmaking goed met elkaar te regelen.
SBB heeft adviseurs in de regio die de bedrijven heel goed kennen. Wat heeft de student nodig om bijvoorbeeld zoals Mike, brood te kunnen bakken en wie past daar dan bij als praktijkopleider? Want die heeft een hele belangrijke rol in het succes van de BPV. En daar kan SBB volgens Reiner een hele belangrijke rol in spelen. Door bedrijven te adviseren en te ondersteunen. Het bedrijfsleven schreeuwt om vakmensen en ze zijn echt bereid een stapje extra te zetten. Waar een wil is, is een weg en welke handvatten kunnen we bieden om tot een succesvolle match te komen. Dit handboek geeft die praktische handvatten. Haar advies: bouw aan de relatie met bedrijven, want dit is een proces dat we samen moeten doen.
In gesprek blijven
Rose van der Laan is beleidsmedewerker bij Jongerenorganisatie Beroepsonderwijs (JOB). Aan haar de vraag wat JOB kan doen als een student geen goede begeleiding krijgt vanuit school. JOB behartigt de belangen van mbo-studenten, maar als je tegen problemen aanloopt, ga dan altijd eerst in gesprek met je begeleider is haar advies. Goede begeleiding is belangrijk om goed je studie te kunnen doen en je stage te kunnen doorlopen. Studenten moeten daarom aangeven wat ze nodig hebben, wat ze van hun begeleider verwachten en daar afspraken over maken. Mocht dat problemen opleveren dan kunnen ook de mentor en opleidingsmanager helpen.
Voordat minister Dijkgraaf de eerste exemplaren van het BPV-Handboek overhandigt, gaat hij eerst nog in gesprek met Mike. Een stage helpt volgens hem om te weten wat je wil en wat je niet wil. Stage en BPV is een manier om dingen uit te proberen. Hij vindt het daarom heel belangrijk dat dat voor iedereen mogelijk is. “De kansen zijn niet voor iedereen even groot. Ik wil mijn best doen om voor iedereen die stage mogelijk te maken. Ik vind het mooi dat we met het handboek met z’n allen daaraan kunnen gaan werken.”
Barrières wegnemen
We moeten nu, met elkaar, als lerend systeem, met alle ervaringen die ook in het handboek te vinden zijn, de volgende stap maken volgens de minister. Het is belangrijk ons te realiseren dat als het echt gaat om het creëren van gelijke kansen en mogelijkheden voor iedereen, we ons bewust moeten zijn van de vele barrières die studenten tegenkomen. Die moeten we wegnemen door extra hulp te bieden. Er is een schreeuwende behoefte aan arbeidskrachten, we kunnen het niet maken om mensen langs de kant te laten staan. Dat maakt dit ook urgent.
Wat merkt de samenleving ervan als dit beter gaat wil Mike, tot slot, weten. Het moet niet bij goede intenties blijven volgens de minister. We moeten heldere doelen stellen. We willen echt iedereen aan boord houden. Dijkgraaf hoopt dan ook dat de samenleving gaat zien dat er meer goed toegeruste jonge mensen zijn, met een opleiding die voor de toekomst is en met de persoonlijke begeleiding die ze verdienen. “En ik hoop dat ook in al die prachtige leerbedrijven een proces op gang komt waardoor er meer plek is voor studenten met een extra ondersteuningsbehoefte. En dat we een inclusieve samenleving worden met plek voor iedereen. Dat zijn hoge doelen, maar daar moeten we naartoe werken.”
Foto's: Anna van Kooij Fotografie
Vragen of opmerkingen? Neem dan contact met ons op.
